View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |

କଠୋପନିଷଦ୍ - ଅଧ୍ୟାୟ 1, ଵଳ୍ଳୀ 1

ଅଧ୍ୟାୟ 1
ଵଲ୍ଲୀ 1

ଓଂ ଉଶନ୍‌ ହ ଵୈ ଵାଜଶ୍ରଵସଃ ସର୍ଵଵେଦସଂ ଦଦୌ।
ତସ୍ୟ ହ ନଚିକେତା ନାମ ପୁତ୍ର ଆସ ॥ ॥1॥

ତଂ ହ କୁମାରଂ ସଂତଂ ଦକ୍ଷିଣାସୁ ନୀୟମାନାସୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଽଽଵିଵେଶ। ସୋଽମନ୍ୟତ ॥ ॥2॥

ପୀତୋଦକା ଜଗ୍ଧତୃଣା ଦୁଗ୍ଧଦୋହା ନିରିଂଦ୍ରିୟାଃ।
ଅନଂଦା ନାମ ତେ ଲୋକାସ୍ତାନ୍ସ ଗଚ୍ଛତି ତା ଦଦତ୍‌ ॥ ॥3॥

ସ ହୋଵାଚ ପିତରଂ ତତ କସ୍ମୈ ମାଂ ଦାସ୍ୟସୀତି।
ଦ୍ଵିତୀୟଂ ତୃତୀୟଂ ତଂ ହୋଵାଚ ମୃତ୍ୟଵେ ତ୍ଵା ଦଦାମୀତି ॥ ॥4॥

ବହୂନାମେମି ପ୍ରଥମୋ ବହୂନାମେମି ମଧ୍ୟମଃ।
କିଂ ସ୍ଵିଦ୍ୟମସ୍ୟ କର୍ତଵ୍ୟଂ-ୟଁନ୍ମୟାଦ୍ୟ କରିଷ୍ୟତି ॥ ॥5॥

ଅନୁପଶ୍ୟ ୟଥା ପୂର୍ଵେ ପ୍ରତିପଶ୍ୟ ତଥାଽପରେ।
ସସ୍ୟମିଵ ମର୍ତ୍ୟଃ ପଚ୍ୟତେ ସସ୍ୟମିଵାଜାୟତେ ପୁନଃ ॥ ॥6॥

ଵୈଶ୍ଵାନରଃ ପ୍ରଵିଶତ୍ୟତିଥିର୍ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ଗୃହାନ୍‌।
ତସ୍ୟୈତାଂ ଶାଂତିଂ କୁର୍ଵଂତି ହର ଵୈଵସ୍ଵତୋଦକମ୍‌ ॥ ॥7॥

ଆଶାପ୍ରତୀକ୍ଷେ ସଂଗତଂ ସୂନୃତାଂ ଚେଷ୍ଟାପୂର୍ଵେ ପୁତ୍ରପଶୂଂଶ୍ଚ ସର୍ଵାନ୍‌।
ଏତଦ୍‌ ଵୃଂକ୍ତେ ପୁରୁଷସ୍ୟାଲ୍ପମେଧସୋ ୟସ୍ୟାନଶ୍ନନ୍ଵସତି ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ଗୃହେ ॥ ॥8॥

ତିସ୍ରୋ ରାତ୍ରୀର୍ୟଦଵାତ୍ସୀର୍ଗୃହେ ମେଽନଶ୍ନନ୍ବ୍ରହ୍ମନ୍ନତିଥିର୍ନମସ୍ୟଃ।
ନମସ୍ତେଽସ୍ତୁ ବ୍ରହ୍ମନ୍ସ୍ଵସ୍ତି ମେଽସ୍ତୁ ତସ୍ମାତ୍ପ୍ରତି ତ୍ରୀନ୍ଵରାନ୍ଵୃଣୀଷ୍ଵ ॥ ॥9॥

ଶାଂତସଂକଲ୍ପଃ ସୁମନା ୟଥା ସ୍ୟାଦ୍ଵୀତମନ୍ୟୁର୍ଗୌତମୋ ମାଭି ମୃତ୍ୟୋ।
ତ୍ଵତ୍ପ୍ରସୃଷ୍ଟଂ ମାଭିଵଦେତ୍ପ୍ରତୀତ ଏତତ୍ତ୍ରୟାଣାଂ ପ୍ରଥମଂ-ଵଁରଂ-ଵୃଁଣେ ॥ ॥10॥

ୟଥା ପୁରସ୍ତାଦ୍‌ ଭଵିତା ପ୍ରତୀତ ଔଦ୍ଦାଲକିରାରୁଣିର୍ମତ୍ପ୍ରସୃଷ୍ଟଃ।
ସୁଖଂ ରାତ୍ରୀଃ ଶୟିତା ଵୀତମନ୍ୟୁସ୍ତ୍ଵାଂ ଦଦୃଶିଵାନ୍ମୃତ୍ୟୁମୁଖାତ୍ପ୍ରମୁକ୍ତମ୍‌ ॥ ॥11॥

ସ୍ଵର୍ଗେ ଲୋକେ ନ ଭୟଂ କିଂଚନାସ୍ତି ନ ତତ୍ର ତ୍ଵଂ ନ ଜରୟା ବିଭେତି।
ଉଭେ ତୀର୍ତ୍ଵାଽଶନାୟାପିପାସେ ଶୋକାତିଗୋ ମୋଦତେ ସ୍ଵର୍ଗଲୋକେ ॥ ॥12॥

ସ ତ୍ଵମଗ୍ନିଂ ସ୍ଵର୍ଗ୍ୟମଧ୍ୟେଷି ମୃତ୍ୟୋ ପ୍ରବ୍ରୂହି ତ୍ଵଂ ଶ୍ରଦ୍ଦଧାନାୟ ମହ୍ୟମ୍‌।
ସ୍ଵର୍ଗଲୋକା ଅମୃତତ୍ଵଂ ଭଜଂତ ଏତଦ୍‌ ଦ୍ଵିତୀୟେନ ଵୃଣେ ଵରେଣ ॥ ॥13॥

ପ୍ର ତେ ବ୍ରଵୀମି ତଦୁ ମେ ନିବୋଧ ସ୍ଵର୍ଗ୍ୟମଗ୍ନିଂ ନଚିକେତଃ ପ୍ରଜାନନ୍‌।
ଅନଂତଲୋକାପ୍ତିମଥୋ ପ୍ରତିଷ୍ଠାଂ-ଵିଁଦ୍ଧି ତ୍ଵମେତଂ ନିହିତଂ ଗୁହାୟାମ୍‌ ॥ ॥14॥

ଲୋକାଦିମଗ୍ନିଂ ତମୁଵାଚ ତସ୍ମୈ ୟା ଇଷ୍ଟକା ୟାଵତୀର୍ଵା ୟଥା ଵା।
ସ ଚାପି ତତ୍ପ୍ରତ୍ୟଵଦଦ୍ୟଥୋକ୍ତମଥାସ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁଃ ପୁନରେଵାହ ତୁଷ୍ଟଃ ॥ ॥15॥

ତମବ୍ରଵୀତ୍ପ୍ରୀୟମାଣୋ ମହାତ୍ମା ଵରଂ ତଵେହାଦ୍ୟ ଦଦାମି ଭୂୟଃ।
ତଵୈଵ ନାମ୍ନା ଭଵିତାଽୟମଗ୍ନିଃ ସୃଂକାଂ ଚେମାମନେକରୂପାଂ ଗୃହାଣ ॥ ॥16॥

ତ୍ରିଣାଚିକେତସ୍ତ୍ରିଭିରେତ୍ୟ ସଂଧିଂ ତ୍ରିକର୍ମକୃତ୍ତରତି ଜନ୍ମମୃତ୍ୟୂ।
ବ୍ରହ୍ମଜଜ୍ଞଂ ଦେଵମୀଡ୍ୟଂ-ଵିଁଦିତ୍ଵା ନିଚାୟ୍ୟେମାଂ ଶାଂତିମତ୍ୟଂତମେତି ॥ ॥17॥

ତ୍ରିଣାଚିକେତସ୍ତ୍ରୟମେତଦ୍ଵିଦିତ୍ଵା ୟ ଏଵଂ-ଵିଁଦ୍ଵାଂଶ୍ଚିନୁତେ ନାଚିକେତମ୍‌।
ସ ମୃତ୍ୟୁପାଶାନ୍ପୁରତଃ ପ୍ରଣୋଦ୍ୟ ଶୋକାତିଗୋ ମୋଦତେ ସ୍ଵର୍ଗଲୋକେ ॥ ॥18॥

ଏଷ ତେଽଗ୍ନିର୍ନଚିକେତଃ ସ୍ଵର୍ଗ୍ୟୋ ୟମଵୃଣୀଥା ଦ୍ଵିତୀୟେନ ଵରେଣ।
ଏତମଗ୍ନିଂ ତଵୈଵ ପ୍ରଵକ୍ଶ୍ୟଂତି ଜନାସସ୍ତୃତୀୟଂ-ଵଁରଂ ନଚିକେତୋ ଵୃଣୀଷ୍ଵ ॥ ॥19॥

ୟେୟଂ ପ୍ରେତେ ଵିଚିକିତ୍ସା ମନୁଷ୍ୟେଽସ୍ତୀତ୍ୟେକେ ନାୟମସ୍ତୀତି ଚୈକେ।
ଏତଦ୍ଵିଦ୍ୟାମନୁଶିଷ୍ଟସ୍ତ୍ଵୟାଽହଂ-ଵଁରାଣାମେଷ ଵରସ୍ତୃତୀୟଃ ॥ ॥20॥

ଦେଵୈରତ୍ରାପି ଵିଚିକିତ୍ସିତଂ ପୁରା ନ ହି ସୁଵିଜ୍ଞେୟମଣୁରେଷ ଧର୍ମଃ।
ଅନ୍ୟଂ-ଵଁରଂ ନଚିକେତୋ ଵୃଣୀଷ୍ଵ ମା ମୋପରୋତ୍ସୀରତି ମା ସୃଜୈନମ୍‌ ॥ ॥21॥

ଦେଵୈରତ୍ରାପି ଵିଚିକିତ୍ସିତଂ କିଲ ତ୍ଵଂ ଚ ମୃତ୍ୟୋ ୟନ୍ନ ସୁଜ୍ଞେୟମାତ୍ଥ।
ଵକ୍ତା ଚାସ୍ୟ ତ୍ଵାଦୃଗନ୍ୟୋ ନ ଲଭ୍ୟୋ ନାନ୍ୟୋ ଵରସ୍ତୁଲ୍ୟ ଏତସ୍ୟ କଶ୍ଚିତ୍‌ ॥ ॥22॥

ଶତାୟୁଷଃ ପୁତ୍ରପୌତ୍ରାନ୍ଵୃଣୀଷ୍ଵ ବହୂନ୍ପଶୂନ୍ହସ୍ତିହିରଣ୍ୟମଶ୍ଵାନ୍‌।
ଭୂମେର୍ମହଦାୟତନଂ-ଵୃଁଣୀଷ୍ଵ ସ୍ଵୟଂ ଚ ଜୀଵ ଶରଦୋ ୟାଵଦିଚ୍ଛସି ॥ ॥23॥

ଏତତ୍ତୁଲ୍ୟଂ-ୟଁଦି ମନ୍ୟସେ ଵରଂ-ଵୃଁଣୀଷ୍ଵ ଵିତ୍ତଂ ଚିରଜୀଵିକାଂ ଚ।
ମହାଭୂମୌ ନଚିକେତସ୍ତ୍ଵମେଧି କାମାନାଂ ତ୍ଵାଂ କାମଭାଜଂ କରୋମି ॥ ॥24॥

ୟେ ୟେ କାମା ଦୁର୍ଲଭା ମର୍ତ୍ୟଲୋକେ ସର୍ଵାନ୍କାମାଂଶ୍ଛଂଦତଃ ପ୍ରାର୍ଥୟସ୍ଵ।
ଇମା ରାମାଃ ସରଥାଃ ସତୂର୍ୟା ନ ହୀଦୃଶା ଲଂଭନୀୟା ମନୁଷ୍ୟୈଃ।
ଆଭିର୍ମତ୍ପ୍ରତ୍ତାଭିଃ ପରିଚାରୟସ୍ଵ ନଚିକେତୋ ମରଣଂ ମାଽନୁପ୍ରାକ୍ଶୀଃ ॥ ॥25॥

ଶ୍ଵୋଭାଵା ମର୍ତ୍ୟସ୍ୟ ୟଦଂତକୈତତ୍ସର୍ଵେଂଦ୍ରିୟାଣାଂ ଜରୟଂତି ତେଜଃ।
ଅପି ସର୍ଵଂ ଜୀଵିତମଲ୍ପମେଵ ତଵୈଵ ଵାହାସ୍ତଵ ନୃତ୍ୟଗୀତେ ॥ ॥26॥

ନ ଵିତ୍ତେନ ତର୍ପଣୀୟୋ ମନୁଷ୍ୟୋ ଲପ୍ସ୍ୟାମହେ ଵିତ୍ତମଦ୍ରାକ୍ଶ୍ମ ଚେତ୍ତ୍ଵା।
ଜୀଵିଷ୍ୟାମୋ ୟାଵଦୀଶିଷ୍ୟସି ତ୍ଵଂ-ଵଁରସ୍ତୁ ମେ ଵରଣୀୟଃ ସ ଏଵ ॥ ॥27॥

ଅଜୀର୍ୟତାମମୃତାନାମୁପେତ୍ୟ ଜୀର୍ୟନ୍ମର୍ତ୍ୟଃ କ୍ଵଧଃସ୍ଥଃ ପ୍ରଜାନନ୍‌।
ଅଭିଧ୍ୟାୟନ୍ଵର୍ଣରତିପ୍ରମୋଦାନତିଦୀର୍ଘେ ଜୀଵିତେ କୋ ରମେତ ॥ ॥28॥

ୟସ୍ମିନ୍ନିଦଂ-ଵିଁଚିକିତ୍ସଂତି ମୃତ୍ୟୋ ୟତ୍ସାଂପରାୟେ ମହତି ବ୍ରୂହି ନସ୍ତତ୍‌।
ୟୋଽୟଂ-ଵଁରୋ ଗୂଢମନୁପ୍ରଵିଷ୍ଟୋ ନାନ୍ୟଂ ତସ୍ମାନ୍ନଚିକେତା ଵୃଣୀତେ ॥ ॥29॥




Browse Related Categories: