શ્લોકઃ
સ્નિગ્ધાં મુગ્ધાં સતતમપિ તાં લાલયન્ સત્યભામાં
યાતો ભૂયઃ સહ ખલુ તયા યાજ્ઞસેનીવિવાહમ્ ।
પાર્થપ્રીત્યૈ પુનરપિ મનાગાસ્થિતો હસ્તિપુર્યાં
સશક્રપ્રસ્થં પુરમપિ વિભો સંવિધાયાગતોઽભૂઃ ॥1॥
Meaning
સ્નિગ્ધાં મુગ્ધાં - loving and very beautiful; સ્તતમ્-અપિ - for some time also; તાં લાલયન્ - her endearing; સત્યભામાં - Satyabhaamaa; યાતઃ ભૂયઃ - (Thou) went, thereafter; સહ ખલુ તયા - with indeed her; યાજ્ઞસેની-વિવાહમ્ - to Paanchaali's marriage; પાર્થ-પ્રીત્યૈ - for the Pandavaa's pleasure; પુનઃ-અપિ - again also; મનાક્-આસ્થિતઃ - for sometime stayed; હસ્તિપુર્યામ્ - in Hastinaapur; શક્રપ્રસ્થં પુરમ્-અપિ - Indraprastha city also; વિભો સંવિધાય- - O Lord! Founding; આગતઃ-અભૂઃ - returned;
Translation
Thou always endeared the loving and very beautiful Satyabhaamaa. Thereafter Thou went with her to attend the wedding of Paanchaali. To please the Paandavaas, Thou stayed in Hastinaapur for sometime. O Lord! Thou then founded the city of Indraprastha and then returned to Dwaarikaa.
શ્લોકઃ
ભદ્રાં ભદ્રાં ભવદવરજાં કૌરવેણાર્થ્યમાનાં
ત્વદ્વાચા તામહૃત કુહનામસ્કરી શક્રસૂનુઃ ।
તત્ર ક્રુદ્ધં બલમનુનયન્ પ્રત્યગાસ્તેન સાર્ધં
શક્રપ્રસ્થં પ્રિયસખમુદે સત્યભામાસહાયઃ ॥2॥
Meaning
ભદ્રાં ભદ્રાં - the virtuous Subhadraa; ભવત્-અવરજાં - Thy younger sister; કૌરવેણ-અર્થ્યમાનામ્ - by the Kaurava (Duryodhana) sought (in marriage); ત્વત્-વાચા - by Thy words; તામ્-અહૃત - her carried away; કુહના-મસ્કરી - as a false sanyaasi; શક્રસૂનુઃ - Indra's son Arjun; તત્ર ક્રુદ્ધં બલમ્- - there, enraged Balaraama; અનુનયન્ પ્રત્યગાઃ- - pacifying (Thou) went; તેન સાર્ધમ્ - with him; શક્રપ્રસ્થમ્ - to Indraprastha; પ્રિય-સખ-મુદે - for dear friend's pleasure; સત્યભામા-સહાયઃ - along with Satyabhaamaa;
Translation
Thy younger sister, the virtuous Subhadraa was sought in marriage by the Kuru prince Duryodhana. She was carried away by Indra's son Arjuna in the guise of an ascetic at Thy behest. Balaraama was enraged at this but was later pacified by Thee. Thou then went with him and Satyabhaamaa to Indraprastha to the great delight of Thy dear friend Arjuna.
શ્લોકઃ
તત્ર ક્રીડન્નપિ ચ યમુનાકૂલદૃષ્ટાં ગૃહીત્વા
તાં કાલિંદીં નગરમગમઃ ખાંડવપ્રીણિતાગ્નિઃ ।
ભ્રાતૃત્રસ્તાં પ્રણયવિવશાં દેવ પૈતૃષ્વસેયીં
રાજ્ઞાં મધ્યે સપદિ જહૃષે મિત્રવિંદામવંતીમ્ ॥3॥
Meaning
તત્ર ક્રીડન્-અપિ ચ - there sporting even and; યમુના-કૂલ-દૃષ્ટાં - on Yamuna's bank seen; ગૃહીત્વા તાં કાલિંદીમ્ - taking that Kaalindi; નગરમ્-અગમઃ - to the city (Thou) went; ખાંડવ-પ્રીણિત-અગ્નિઃ - by the khandava forest pleasing the fire god; ભ્રાતૃ-ત્રસ્તામ્ - of her brother afraid; પ્રણય-વિવશામ્ - in love (for Thee) helpless; દેવ પૈતૃષ્વસેયીં - O Lord! Thy father's sisters's daughter; રાજ્ઞાં મધ્યે - from among the kings; સપદિ જહૃષે - quickly took away; મિત્રવિંદામ્-અવંતીમ્ - Mitravindaa, the princess of Avanti;
Translation
Even as Thou sported there, Thou saw Kaalindi on the banks of the river Yamuna and took her as Thy wife. Thou pleased the god of fire, Agni by letting him consume the Khaandava forest, and then returned to the city of Dwaarika. The princess of Avanti, Mitravindaa was the daughter of Thy father's sister and was greatly in love with Thee. She was afraid of her brother and was helpless. Thou took her away suddenly in the presence of many kings.
શ્લોકઃ
સત્યાં ગત્વા પુનરુદવહો નગ્નજિન્નંદનાં તાં
બધ્વા સપ્તાપિ ચ વૃષવરાન્ સપ્તમૂર્તિર્નિમેષાત્ ।
ભદ્રાં નામ પ્રદદુરથ તે દેવ સંતર્દનાદ્યા-
સ્તત્સોદર્યા વરદ ભવતઃ સાઽપિ પૈતૃષ્વસેયી ॥4॥
Meaning
સત્યાં ગત્વા - Satya, going to; પુનઃ-ઉદવહઃ - again Thou married (Satya); નગ્નજિત્-નંદનાં તાં - Nagnajit's daughter her; બધ્વા સપ્ત-અપિ - harnessing seven even; ચ વૃષ-વરાન્ - and bull's powerful; સપ્ત-મૂર્તિઃ-નિમેષાત્ - by seven forms assuming; ભદ્રાં નામ - Bhadraa by name; પ્રદદુઃ-અથ - gave then; તે દેવ - to Thee O Lord!; સંતર્દન-આદ્યાઃ- - by Santardana and other; તત્-સોદ્ર્યાઃ - of her brothers; વરદ ભવતઃ - O Bestower of Boons! To Thee; સા-અપિ પૈતૃષ્વસેયી - she also was Thy father's sister's daughter;
Translation
Thou then went to Kausala and married the king Nagnajit's daughter after demonstrating Thy strength by harnessing seven powerful bulls simultaneously assuming seven forms. O Lord! Bhadraa's brothers Santardana and others gave her to Thee in marriage. O Bestower of Boons! she was also the daughter of Thy father's sister.
શ્લોકઃ
પાર્થાદ્યૈરપ્યકૃતલવનં તોયમાત્રાભિલક્ષ્યં
લક્ષં છિત્વા શફરમવૃથા લક્ષ્મણાં મદ્રકન્યામ્ ।
અષ્ટાવેવં તવ સમભવન્ વલ્લભાસ્તત્ર મધ્યે
શુશ્રોથ ત્વં સુરપતિગિરા ભૌમદુશ્ચેષ્ટિતાનિ ॥5॥
Meaning
પાર્થ-આદ્યૈઃ-અપિ - by Arjuna and others also; અકૃત-લવનં - not pierced through; તોય-માત્ર-અભિલક્ષ્યં - in water alone reflected; લક્ષં છિત્વા - the target, piercing; શફરમ્-અવૃથા - of a fish, married; લક્ષ્મણાં મંદ્રકન્યામ્ - Lakshmanaa, the daughter of the king of Madra; અષ્ટૌ-એવમ્ - eight, in this manner; તવ સમભવન્ - Thy became; વલ્લભાઃ-તત્ર - wives, there also; મધ્યે શુશ્રુથ - between all this, (Thou) heard; ત્વં સુરપતિ-ગિરા - Thou by Indra's words; ભૌમ-દુષ્ટચેષ્ટિતાનિ - Bhauma's evil deeds;
Translation
The target which was just a reflection of a fish in the water was not hit at even by Arjuna and the others. Striking which Thou married Lakshmanaa who was the daughter of the king of Madra. In this manner Thou had eight wives. Thou then came to know about the misdeeds of Bhauma from Indra's words.
શ્લોકઃ
સ્મૃતાયાતં પક્ષિપ્રવરમધિરૂઢસ્ત્વમગમો
વહન્નંકે ભામામુપવનમિવારાતિભવનમ્ ।
વિભિંદન્ દુર્ગાણિ ત્રુટિતપૃતનાશોણિતરસૈઃ
પુરં તાવત્ પ્રાગ્જ્યોતિષમકુરુથાઃ શોણિતપુરમ્ ॥6॥
Meaning
સ્મૃત-આયાતં - (as and when) remembered, coming; પક્ષિપ્રવરમ્- - the divine bird (Garuda); અધિરૂઢઃ-ત્વમ્-અગમઃ - riding on him Thou went; વહન્-અંકે - carrying on Thy lap; ભામામ્-ઉપવનમ્-ઇવ- - Satyabhaamaa, in a garden as if; અરાતિ-ભવનમ્ - in the enemy's residence; વિભિંદન્ દુર્ગાણિ - destroying its fortification; ત્રુટિત-પૃતના- - slaughtering the army; શોણિત-રસૈઃ - (with its) blood liquid; પુરં તાવત્ - that city then; પ્રાગ્જ્યોતિષમ્- - Praagjyotisha; અકુરુથાઃ - made into; શોણિતપુરમ્ - Shonitpura;
Translation
Thou rode with Satyabhaamaa on Thy lap riding the divine bird Garuda, who came to Thee as and when required and remembered. Thou went to the residence of the enemy as if Thou were going to a garden. After destroying the fortification of the city of Praagjyotish, Thou killed the army and made the blood run all over the city. Thou soon converted the city of Praagjyotish into Shonitpura (the city of blood).
શ્લોકઃ
મુરસ્ત્વાં પંચાસ્યો જલધિવનમધ્યાદુદપતત્
સ ચક્રે ચક્રેણ પ્રદલિતશિરા મંક્ષુ ભવતા ।
ચતુર્દંતૈર્દંતાવલપતિભિરિંધાનસમરં
રથાંગેન છિત્વા નરકમકરોસ્તીર્ણનરકમ્ ॥7॥
Meaning
મુરઃ-ત્વાં - (the Asura) Mura (to) Thee; પંચ-આસ્યઃ - the five faced one; જલધિ-વન-મધ્યાત્- - from the middle of the ocean like forest; ઉદપતત્ - rushed; સ ચક્રે ચક્રેણ - he was made by the discus; પ્રદલિત-શિરા - cut off heads; મંક્ષુ ભવતા - at once by Thee; ચતુઃ-દંતૈઃ- - by the four tusked; દંતાવલપતિભિઃ- - mighty elephants; ઇંધાન-સમરં - giving tough and protracted fight; રથાંગેન છિત્વા - with Thy discus severing; નરકમ્-અકરોઃ- - to Narakaasur made; તીર્ણ-નરકમ્ - pass over hell;
Translation
The Asura Mura having five faces rushed towards Thee from the middle of the forest which was like an ocean. He was at once made headless by Thy discus cutting off his five heads. Then Narakaasura with his regiment of mighty four tusked elephants gave a prolonged tough fight. Thou cut off his head also and made him pass over hell (and saved him from the suffering of hell).
શ્લોકઃ
સ્તુતો ભૂમ્યા રાજ્યં સપદિ ભગદત્તેઽસ્ય તનયે
ગજંચૈકં દત્વા પ્રજિઘયિથ નાગાન્નિજપુરીમ્ ।
ખલેનાબદ્ધાનાં સ્વગતમનસાં ષોડશ પુનઃ
સહસ્રાણિ સ્ત્રીણામપિ ચ ધનરાશિં ચ વિપુલમ્ ॥8॥
Meaning
સ્તુતઃ ભૂમ્યા - hymns sung (to Thee) by Bhoomi Devi; રાજ્યં સપદિ - the kingdom at once; ભગદત્તે-અસ્ય તનયે - to Bhagadatta his son; ગજમ્-ચ-એકં - and elephant one; દત્વા પ્રજઘયિથ - gave and sent away; નાગાન્-નિજ-પુરીમ્ - the elephants to Thy city; ખલેન-આબદ્ધાનામ્ - by the wicked (Narakaasura) imprisoned; સ્વગત-મનસાં - whose minds were devoted to Thee; ષોડશ પુનઃ સહસ્રાણિ - sixteen again thousand (16000); સ્ત્રીણામ્-અપિ ચ - women also and; ધન-રાશિં ચ વિપુલં - wealth of great amount;
Translation
Bhumi Devi sang hymns in Thy praise. Thou at once gave the kingdom and an elephant to Narakaasur's son Bhagadatta. The rest of the elephants Thou sent away to Dwaarikaa along with a good amount of wealth. Thou also sent the 16000 women who nourished love for Thee, and were imprisoned by the wicked Narakaasura.
શ્લોકઃ
ભૌમાપાહૃતકુંડલં તદદિતેર્દાતું પ્રયાતો દિવં
શક્રાદ્યૈર્મહિતઃ સમં દયિતયા દ્યુસ્ત્રીષુ દત્તહ્રિયા ।
હૃત્વા કલ્પતરું રુષાભિપતિતં જિત્વેંદ્રમભ્યાગમ-
સ્તત્તુ શ્રીમદદોષ ઈદૃશ ઇતિ વ્યાખ્યાતુમેવાકૃથાઃ ॥9॥
Meaning
ભૌમ-અપાહૃત-કુંડલં - by Bhauma taken away the earrings; તત્-અદિતેઃ-દાતું - that to Aditi to give; પ્રયાતઃ દિવમ્ - went to the heaven; શક્ર-આદ્યૈઃ-મહિતઃ - by Indra and others honoured; સમં દયિતયા - with (Thy) wife; દ્યુ-સ્ત્રીષુ - the women of the heaven; દ્ત્ત-હ્રિયા - putting to shame; હૃત્વા કલ્પતરુમ્ - taking away the Kalpataru; રુષા-અભિપતિતં - in anger having attacked; જિત્વા-ઇંદ્રમ્- - winning over Indra; અભ્યાગમઃ- - returned; તત્-તુ શ્રી-મદ-દોષ - that indeed is prosperity caused arrogance; ઈદૃશ ઇતિ - comes to this; વ્યાખ્યાતુમ્-એવ-અકૃથાઃ - demonstrate only (Thou) did;
Translation
To give back to Aditi the ear ornaments which were taken away by Narakaasura, Thou went to the heaven. Satyabhaamaa had accompanied Thee who put to shame the women there, with her beauty. Thou were received with honour by Indra and others. Thou took away the Kalpataru, at which, the angered Indra put up a fight. Thou won over him and returned to Thy city. Thou did this to demonstrate to the world the evil which is generated from prosperity.
શ્લોકઃ
કલ્પદ્રું સત્યભામાભવનભુવિ સૃજન્ દ્વ્યષ્ટસાહસ્રયોષાઃ
સ્વીકૃત્ય પ્રત્યગારં વિહિતબહુવપુર્લાલયન્ કેલિભેદૈઃ ।
આશ્ચર્યાન્નારદાલોકિતવિવિધગતિસ્તત્ર તત્રાપિ ગેહે
ભૂયઃ સર્વાસુ કુર્વન્ દશ દશ તનયાન્ પાહિ વાતાલયેશ ॥10॥
Meaning
કલ્પદ્રું - the Kalpa tree; સત્યભામા-ભવન-ભુવિ - in Satyabhaamaa's palace courtyard; સૃજન્ - planting; દ્વ્ય-અષ્ટ-સાહસ્ર- - twice eight thousand; યોષાઃ સ્વીકૃત્ય - women accepting; પ્રતિ-આગારં - in every house; વિહિત-બહુ-વપુઃ- - taking on many forms; લાલયન્ કેલિભેદૈઃ - nurturing with various activities; આશ્ચર્યાત્-નારદ- - surprisingly by Naarada; આલોકિત-વિવિધ-ગતિઃ- - seen (in) different activities engaged; તત્ર તત્ર-અપિ ગેહે - in each of those houses; ભૂયઃ સર્વાસુ કુર્વન્ - again to all of them giving; દ્શ દશ તનયાન્ - ten sons each; પાહિ વાતાલયેશ - save O Lord of Guruvaayur!;
Translation
Thou planted the Kalpa tree in the courtyard of Satyabhaamaa's palace. The 16000 women were accepted by Thee as wives. Thou took on as many forms and engaged Thyself in each of those houses of these wives in various activities and lovingly nurtured them. Naarada was surprised to see Thee sporting in this manner. Thou then gave each of them ten sons. O Lord of Guruvaayur save me.
Browse Related Categories:
