ମହିଷାସୁରଵଧୋ ନାମ ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥
ଧ୍ୟାନଂ
ଓଂ ଉଦ୍ୟଦ୍ଭାନୁସହସ୍ରକାଂତିଂ ଅରୁଣକ୍ଷୌମାଂ ଶିରୋମାଲିକାଂ
ରକ୍ତାଲିପ୍ତ ପୟୋଧରାଂ ଜପଵଟୀଂ ଵିଦ୍ୟାମଭୀତିଂ ଵରମ୍ ।
ହସ୍ତାବ୍ଜୈର୍ଧଧତୀଂ ତ୍ରିନେତ୍ରଵକ୍ତ୍ରାରଵିଂଦଶ୍ରିୟଂ
ଦେଵୀଂ ବଦ୍ଧହିମାଂଶୁରତ୍ନମକୁଟାଂ ଵଂଦେଽରଵିଂଦସ୍ଥିତାମ୍ ॥
ଋଷିରୁଵାଚ ॥1॥
ନିହନ୍ୟମାନଂ ତତ୍ସୈନ୍ୟଂ ଅଵଲୋକ୍ୟ ମହାସୁରଃ।
ସେନାନୀଶ୍ଚିକ୍ଷୁରଃ କୋପାଦ୍ ଧ୍ୟୟୌ ୟୋଦ୍ଧୁମଥାଂବିକାମ୍ ॥2॥
ସ ଦେଵୀଂ ଶରଵର୍ଷେଣ ଵଵର୍ଷ ସମରେଽସୁରଃ।
ୟଥା ମେରୁଗିରେଃଶୃଂଗଂ ତୋୟଵର୍ଷେଣ ତୋୟଦଃ ॥3॥
ତସ୍ୟ ଛିତ୍ଵା ତତୋ ଦେଵୀ ଲୀଲୟୈଵ ଶରୋତ୍କରାନ୍।
ଜଘାନ ତୁରଗାନ୍ବାଣୈର୍ୟଂତାରଂ ଚୈଵ ଵାଜିନାମ୍ ॥4॥
ଚିଚ୍ଛେଦ ଚ ଧନୁଃସଧ୍ୟୋ ଧ୍ଵଜଂ ଚାତିସମୁଚ୍ଛୃତମ୍।
ଵିଵ୍ୟାଧ ଚୈଵ ଗାତ୍ରେଷୁ ଚିନ୍ନଧନ୍ଵାନମାଶୁଗୈଃ ॥5॥
ସଚ୍ଛିନ୍ନଧନ୍ଵା ଵିରଥୋ ହତାଶ୍ଵୋ ହତସାରଥିଃ।
ଅଭ୍ୟଧାଵତ ତାଂ ଦେଵୀଂ ଖଡ୍ଗଚର୍ମଧରୋଽସୁରଃ ॥6॥
ସିଂହମାହତ୍ୟ ଖଡ୍ଗେନ ତୀକ୍ଷ୍ଣଧାରେଣ ମୂର୍ଧନି।
ଆଜଘାନ ଭୁଜେ ସଵ୍ୟେ ଦେଵୀଂ ଅଵ୍ୟତିଵେଗଵାନ୍ ॥6॥
ତସ୍ୟାଃ ଖଡ୍ଗୋ ଭୁଜଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ପଫାଲ ନୃପନଂଦନ।
ତତୋ ଜଗ୍ରାହ ଶୂଲଂ ସ କୋପାଦ୍ ଅରୁଣଲୋଚନଃ ॥8॥
ଚିକ୍ଷେପ ଚ ତତସ୍ତତ୍ତୁ ଭଦ୍ରକାଳ୍ୟାଂ ମହାସୁରଃ।
ଜାଜ୍ଵଲ୍ୟମାନଂ ତେଜୋଭୀ ରଵିବିଂବମିଵାଂବରାତ୍ ॥9॥
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ତଦାପତଚ୍ଛୂଲଂ ଦେଵୀ ଶୂଲମମୁଂଚତ।
ତଚ୍ଛୂଲଂଶତଧା ତେନ ନୀତଂ ଶୂଲଂ ସ ଚ ମହାସୁରଃ ॥10॥
ହତେ ତସ୍ମିନ୍ମହାଵୀର୍ୟେ ମହିଷସ୍ୟ ଚମୂପତୌ।
ଆଜଗାମ ଗଜାରୂଡଃ ଶ୍ଚାମରସ୍ତ୍ରିଦଶାର୍ଦନଃ ॥11॥
ସୋଽପି ଶକ୍ତିଂମୁମୋଚାଥ ଦେଵ୍ୟାସ୍ତାଂ ଅଂବିକା ଦ୍ରୁତମ୍।
ହୁଂକାରାଭିହତାଂ ଭୂମୌ ପାତୟାମାସନିଷ୍ପ୍ରଭାମ୍ ॥12॥
ଭଗ୍ନାଂ ଶକ୍ତିଂ ନିପତିତାଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା କ୍ରୋଧସମନ୍ଵିତଃ
ଚିକ୍ଷେପ ଚାମରଃ ଶୂଲଂ ବାଣୈସ୍ତଦପି ସାଚ୍ଛିନତ୍ ॥13॥
ତତଃ ସିଂହଃସମୁତ୍ପତ୍ୟ ଗଜକୁଂତରେ ଂଭାଂତରେସ୍ଥିତଃ।
ବାହୁୟୁଦ୍ଧେନ ୟୁୟୁଧେ ତେନୋଚ୍ଚୈସ୍ତ୍ରିଦଶାରିଣା ॥14॥
ୟୁଧ୍ୟମାନୌ ତତସ୍ତୌ ତୁ ତସ୍ମାନ୍ନାଗାନ୍ମହୀଂ ଗତୌ
ୟୁୟୁଧାତେଽତିସଂରବ୍ଧୌ ପ୍ରହାରୈ ଅତିଦାରୁଣୈଃ ॥15॥
ତତୋ ଵେଗାତ୍ ଖମୁତ୍ପତ୍ୟ ନିପତ୍ୟ ଚ ମୃଗାରିଣା।
କରପ୍ରହାରେଣ ଶିରଶ୍ଚାମରସ୍ୟ ପୃଥକ୍ କୃତମ୍ ॥16॥
ଉଦଗ୍ରଶ୍ଚ ରଣେ ଦେଵ୍ୟା ଶିଲାଵୃକ୍ଷାଦିଭିର୍ହତଃ।
ଦଂତ ମୁଷ୍ଟିତଲୈଶ୍ଚୈଵ କରାଳଶ୍ଚ ନିପାତିତଃ ॥17॥
ଦେଵୀ କୃଦ୍ଧା ଗଦାପାତୈଃ ଶ୍ଚୂର୍ଣୟାମାସ ଚୋଦ୍ଧତମ୍।
ଭାଷ୍କଲଂ ଭିଂଦିପାଲେନ ବାଣୈସ୍ତାମ୍ରଂ ତଥାଂଧକମ୍ ॥18॥
ଉଗ୍ରାସ୍ୟମୁଗ୍ରଵୀର୍ୟଂ ଚ ତଥୈଵ ଚ ମହାହନୁମ୍
ତ୍ରିନେତ୍ରା ଚ ତ୍ରିଶୂଲେନ ଜଘାନ ପରମେଶ୍ଵରୀ ॥19॥
ବିଡାଲସ୍ୟାସିନା କାୟାତ୍ ପାତୟାମାସ ଵୈ ଶିରଃ।
ଦୁର୍ଧରଂ ଦୁର୍ମୁଖଂ ଚୋଭୌ ଶରୈର୍ନିନ୍ୟେ ୟମକ୍ଷୟମ୍ ॥20॥
ଏଵଂ ସଂକ୍ଷୀୟମାଣେ ତୁ ସ୍ଵସୈନ୍ୟେ ମହିଷାସୁରଃ।
ମାହିଷେଣ ସ୍ଵରୂପେଣ ତ୍ରାସୟାମାସତାନ୍ ଗଣାନ୍ ॥21॥
କାଂଶ୍ଚିତ୍ତୁଂଡପ୍ରହାରେଣ ଖୁରକ୍ଷେପୈସ୍ତଥାପରାନ୍।
ଲାଂଗୂଲତାଡିତାଂଶ୍ଚାନ୍ୟାନ୍ ଶୃଂଗାଭ୍ୟାଂ ଚ ଵିଦାରିତା ॥22॥
ଵେଗେନ କାଂଶ୍ଚିଦପରାନ୍ନାଦେନ ଭ୍ରମଣେନ ଚ।
ନିଃ ଶ୍ଵାସପଵନେନାନ୍ୟାନ୍ ପାତୟାମାସ ଭୂତଲେ॥23॥
ନିପାତ୍ୟ ପ୍ରମଥାନୀକମଭ୍ୟଧାଵତ ସୋଽସୁରଃ
ସିଂହଂ ହଂତୁଂ ମହାଦେଵ୍ୟାଃ କୋପଂ ଚକ୍ରେ ତତୋଽଂଭିକା ॥24॥
ସୋଽପି କୋପାନ୍ମହାଵୀର୍ୟଃ ଖୁରକ୍ଷୁଣ୍ଣମହୀତଲଃ।
ଶୃଂଗାଭ୍ୟାଂ ପର୍ଵତାନୁଚ୍ଚାଂଶ୍ଚିକ୍ଷେପ ଚ ନନାଦ ଚ ॥25॥
ଵେଗ ଭ୍ରମଣ ଵିକ୍ଷୁଣ୍ଣା ମହୀ ତସ୍ୟ ଵ୍ୟଶୀର୍ୟତ।
ଲାଂଗୂଲେନାହତଶ୍ଚାବ୍ଧିଃ ପ୍ଲାଵୟାମାସ ସର୍ଵତଃ ॥26॥
ଧୁତଶୃଂଗ୍ଵିଭିନ୍ନାଶ୍ଚ ଖଂଡଂ ଖଂଡଂ ୟୟୁର୍ଘନାଃ।
ଶ୍ଵାସାନିଲାସ୍ତାଃ ଶତଶୋ ନିପେତୁର୍ନଭସୋଽଚଲାଃ ॥27॥
ଇତିକ୍ରୋଧସମାଧ୍ମାତମାପତଂତଂ ମହାସୁରମ୍।
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ସା ଚଂଡିକା କୋପଂ ତଦ୍ଵଧାୟ ତଦାଽକରୋତ୍ ॥28॥
ସା କ୍ଷିତ୍ପ୍ଵା ତସ୍ୟ ଵୈପାଶଂ ତଂ ବବଂଧ ମହାସୁରମ୍।
ତତ୍ୟାଜମାହିଷଂ ରୂପଂ ସୋଽପି ବଦ୍ଧୋ ମହାମୃଧେ ॥29॥
ତତଃ ସିଂହୋଽଭଵତ୍ସଧ୍ୟୋ ୟାଵତ୍ତସ୍ୟାଂବିକା ଶିରଃ।
ଛିନତ୍ତି ତାଵତ୍ ପୁରୁଷଃ ଖଡ୍ଗପାଣି ରଦୃଶ୍ୟତ ॥30॥
ତତ ଏଵାଶୁ ପୁରୁଷଂ ଦେଵୀ ଚିଚ୍ଛେଦ ସାୟକୈଃ।
ତଂ ଖଡ୍ଗଚର୍ମଣା ସାର୍ଧଂ ତତଃ ସୋଽ ଭୂନ୍ମହା ଗଜଃ ॥31॥
କରେଣ ଚ ମହାସିଂହଂ ତଂ ଚକର୍ଷ ଜଗର୍ଜଚ ।
କର୍ଷତସ୍ତୁ କରଂ ଦେଵୀ ଖଡ୍ଗେନ ନିରକୃଂତତ ॥32॥
ତତୋ ମହାସୁରୋ ଭୂୟୋ ମାହିଷଂ ଵପୁରାସ୍ଥିତଃ।
ତଥୈଵ କ୍ଷୋଭୟାମାସ ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ସଚରାଚରମ୍ ॥33॥
ତତଃ କ୍ରୁଦ୍ଧା ଜଗନ୍ମାତା ଚଂଡିକା ପାନ ମୁତ୍ତମମ୍।
ପପୌ ପୁନଃ ପୁନଶ୍ଚୈଵ ଜହାସାରୁଣଲୋଚନା ॥34॥
ନନର୍ଦ ଚାସୁରଃ ସୋଽପି ବଲଵୀର୍ୟମଦୋଦ୍ଧତଃ।
ଵିଷାଣାଭ୍ୟାଂ ଚ ଚିକ୍ଷେପ ଚଂଡିକାଂ ପ୍ରତିଭୂଧରାନ୍॥35॥
ସା ଚ ତା ନ୍ପ୍ରହିତାଂ ସ୍ତେନ ଚୂର୍ଣୟଂତୀ ଶରୋତ୍କରୈଃ।
ଉଵାଚ ତଂ ମଦୋଦ୍ଧୂତମୁଖରାଗାକୁଲାକ୍ଷରମ୍ ॥36॥
ଦେଵ୍ୟୁଉଵାଚ॥
ଗର୍ଜ ଗର୍ଜ କ୍ଷଣଂ ମୂଢ ମଧୁ ୟାଵତ୍ପିବାମ୍ୟହମ୍।
ମୟାତ୍ଵୟି ହତେଽତ୍ରୈଵ ଗର୍ଜିଷ୍ୟଂତ୍ୟାଶୁ ଦେଵତାଃ ॥37॥
ଋଷିରୁଵାଚ॥
ଏଵମୁକ୍ତ୍ଵା ସମୁତ୍ପତ୍ୟ ସାରୂଢା ତଂ ମହାସୁରମ୍।
ପାଦେନା କ୍ରମ୍ୟ କଂଠେ ଚ ଶୂଲେନୈନ ମତାଡୟତ୍ ॥38॥
ତତଃ ସୋଽପି ପଦାକ୍ରାଂତସ୍ତୟା ନିଜମୁଖାତ୍ତତଃ।
ଅର୍ଧ ନିଷ୍କ୍ରାଂତ ଏଵାସୀଦ୍ଦେଵ୍ୟା ଵୀର୍ୟେଣ ସଂଵୃତଃ ॥40॥
ଅର୍ଧ ନିଷ୍କ୍ରାଂତ ଏଵାସୌ ୟୁଧ୍ୟମାନୋ ମହାସୁରଃ ।
ତୟା ମହାସିନା ଦେଵ୍ୟା ଶିରଶ୍ଛିତ୍ତ୍ଵା ନିପାତିତଃ ॥41॥
ତତୋ ହାହାକୃତଂ ସର୍ଵଂ ଦୈତ୍ୟସୈନ୍ୟଂ ନନାଶ ତତ୍।
ପ୍ରହର୍ଷଂ ଚ ପରଂ ଜଗ୍ମୁଃ ସକଲା ଦେଵତାଗଣାଃ ॥42॥
ତୁଷ୍ଟୁ ଵୁସ୍ତାଂ ସୁରା ଦେଵୀଂ ସହଦିଵ୍ୟୈର୍ମହର୍ଷିଭିଃ।
ଜଗୁର୍ଗୁଂଧର୍ଵପତୟୋ ନନୃତୁଶ୍ଚାପ୍ସରୋଗଣାଃ ॥43॥
॥ ଇତି ଶ୍ରୀ ମାର୍କଂଡେୟ ପୁରାଣେ ସାଵର୍ନିକେ ମନ୍ଵଂତରେ ଦେଵି ମହତ୍ମ୍ୟେ ମହିଷାସୁରଵଧୋ ନାମ ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଂ ସମାପ୍ତମ୍ ॥
ଆହୁତି
ହ୍ରୀଂ ଜୟଂତୀ ସାଂଗାୟୈ ସାୟୁଧାୟୈ ସଶକ୍ତିକାୟୈ ସପରିଵାରାୟୈ ସଵାହନାୟୈ ଶ୍ରୀ ମହାଲକ୍ଷ୍ମ୍ୟୈ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବୀଜାଦିଷ୍ଟାୟୈ ମହାହୁତିଂ ସମର୍ପୟାମି ନମଃ ସ୍ଵାହା ॥
