మూక పంచ శతి 2 - పాదారవింద శతకమ్
మహిమ్నః పంథానం మదనపరిపంథిప్రణయిని
ప్రభుర్నిర్ణేతుం తే భవతి యతమానోఽపి కతమః |
తథాపి శ్రీకాంచీవిహృతిరసికే కోఽపి మనసో
విపాకస్త్వత్పాదస్తుతివిధిషు జల్పాకయతి మామ్ ||1||
గలగ్రాహీ పౌరందరపురవనీపల్లవరుచాం
ధృతపాథమ్యానామరుణమహసామాదిమగురుః |
సమింధే బంధూకస్తబకసహయుధ్వా దిశి దిశి
ప్రసర్పన్కామాక్ష్యాశ్చరణకిరణానామరుణిమా ||2||
మరాలీనాం యానాభ్యసనకలనామూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికరసురోద్యానతరవే |
తమస్కాండప్రౌఢిప్రకటనతిరస్కారపటవే
జనోఽయం కామాక్ష్యాశ్చరణనలినాయ స్పృహయతే ||3||
వహంతీ సైందూరీం సరణిమవనమ్రామరపుఱీ-
పురంధ్రీసీమంతే కవికమలబాలార్కసుషమా |
త్రయీసీమంతిన్యాః స్తనతటనిచోలారుణపటీ
విభాంతీ కామాక్ష్యాః పదనలినకాంతిర్విజయతే ||4||
ప్రణమ్రీభూతస్య ప్రణయకలహత్రస్తమనసః
స్మరారాతేశ్చూడావియతి గృహమేధీ హిమకరః |
యయోః సాంధ్యాం కాంతిం వహతి సుషమాభిశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా హృదయమపతంద్రం విహరతామ్ ||5||
యయోః పీఠాయంతే విబుధముకుటీనాం పటలికా
యయోః సౌధాయంతే స్వయముదయభాజో భణితయః |
యయోః దాసాయంతే సరసిజభవాద్యాశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా దినమను వరీవర్తు హృదయమ్ ||6||
నయంతీ సంకోచం సరసిజరుచం దిక్పరిసరే
సృజంతీ లౌహిత్యం నఖకిరణచంద్రార్ధఖచితా |
కవీంద్రాణాం హృత్కైరవవికసనోద్యోగజననీ
స్ఫురంతీ కామాక్ష్యాః చరణరుచిసంధ్యా విజయతే ||7||
విరావైర్మాంజీరైః కిమపి కథయంతీవ మధురం
పురస్తాదానమ్రే పురవిజయిని స్మేరవదనే |
వయస్యేవ ప్రౌఢా శిథిలయతి యా ప్రేమకలహ-
ప్రరోహం కామాక్ష్యాః చరణయుగలీ సా విజయతే ||8||
సుపర్వస్త్రీలోలాలకపరిచితం షట్పదకులైః
స్ఫురల్లాక్షారాగం తరుణతరణిజ్యోతిరరుణైః |
భృతం కాంత్యంభోభిః విసృమరమరందైః సరసిజైః
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగలం బంధుపదవీమ్ ||9||
రజఃసంసర్గేఽపి స్థితమరజసామేవ హృదయే
పరం రక్తత్వేన స్థితమపి విరక్తైకశరణమ్ |
అలభ్యం మందానాం దధదపి సదా మందగతితాం
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగమాశ్చర్యలహరీమ్ ||10||
జటాలా మంజీరస్ఫురదరుణరత్నాంశునికరైః
నిషిదంతీ మధ్యే నఖరుచిఝరీగాంగపయసామ్ |
జగత్త్రాణం కర్తుం జనని మమ కామాక్షి నియతం
తపశ్చర్యాం ధత్తే తవ చరణపాథోజయుగలీ ||11||
తులాకోటిద్వంద్వక్కణితభణితాభీతివచసోః
వినమ్రం కామాక్షీ విసృమరమహఃపాటలితయోః |
క్షణం విన్యాసేన క్షపితతమసోర్మే లలితయోః
పునీయాన్మూర్ధానం పురహరపురంధ్రీ చరణయోః ||12||
భవాని ద్రుహ్యేతాం భవనిబిడితేభ్యో మమ ముహు-
స్తమోవ్యామోహేభ్యస్తవ జనని కామాక్షి చరణౌ |
యయోర్లాక్షాబిందుస్ఫురణధరణాద్ధ్వర్జటిజటా-
కుటీరా శోణాంకం వహతి వపురేణాంకకలికా ||13||
పవిత్రీకుర్యుర్నుః పదతలభువః పాటలరుచః
పరాగాస్తే పాపప్రశమనధురీణాః పరశివే |
కణం లబ్ధుం యేషాం నిజశిరసి కామాక్షి వివశా
వలంతో వ్యాతన్వంత్యహమహమికాం మాధవముఖాః ||14||
బలాకామాలాభిర్నఖరుచిమయీభిః పరివృతే
వినమ్రస్వర్నారీవికచకచకాలాంబుదకులే |
స్ఫురంతః కామాక్షి స్ఫుటదలితబంధూకసుహృద-
స్తటిల్లేఖాయంతే తవ చరణపాథోజకిరణాః ||15||
సరాగః సద్వేషః ప్రసృమరసరోజే ప్రతిదినం
నిసర్గాదాక్రామన్విబుధజనమూర్ధానమధికమ్ |
కథంకారం మాతః కథయ పదపద్మస్తవ సతాం
నతానాం కామాక్షి ప్రకటయతి కైవల్యసరణిమ్ ||16||
జపాలక్ష్మీశోణో జనితపరమజ్ఞాననలినీ-
వికాసవ్యాసంగో విఫలితజగజ్జాడ్యగరిమా |
మనఃపూర్వాద్రిం మే తిలకయతు కామాక్షి తరసా
తమస్కాండద్రోహీ తవ చరణపాథోజరమణః ||17||
నమస్కుర్మః ప్రేంఖన్మణికటకనీలోత్పలమహః-
పయోధౌ రింఖద్భిర్నఖకిరణఫేనైర్ధవలితే |
స్ఫుటం కుర్వాణాయ ప్రబలచలదౌర్వానలశిఖా-
వితర్కం కామాక్ష్యాః సతతమరుణిమ్నే చరణయోః ||18||
శివే పాశాయేతామలఘుని తమఃకూపకుహరే
దినాధీశాయేతాం మమ హృదయపాథోజవిపినే |
నభోమాసాయేతాం సరసకవితారీతిసరితి
త్వదీయౌ కామాక్షి ప్రసృతకిరణౌ దేవి చరణౌ ||19||
నిషక్తం శ్రుత్యంతే నయనమివ సద్వృత్తరుచిరైః
సమైర్జుష్టం శుద్ధైరధరమివ రమ్యైర్ద్విజగణైః |
శివే వక్షోజన్మద్వితయమివ ముక్తాశ్రితముమే
త్వదీయం కామాక్షి ప్రణతశరణం నౌమి చరణమ్ ||20||
నమస్యాసంసజ్జన్నముచిపరిపంథిప్రణయినీ-
నిసర్గప్రేంఖోలత్కురలకులకాలాహిశబలే |
నఖచ్ఛాయాదుగ్ధోదధిపయసి తే వైద్రుమరుచాం
ప్రచారం కామాక్షి ప్రచురయతి పాదాబ్జసుషమా ||21||
కదా దూరీకర్తుం కటుదురితకాకోలజనితం
మహాంతం సంతాపం మదనపరిపంథిప్రియతమే |
క్షణాత్తే కామాక్షి త్రిభువనపరీతాపహరణే
పటీయాంసం లప్స్యే పదకమలసేవామృతరసమ్ ||22||
యయోః సాంధ్యం రోచిః సతతమరుణిమ్నే స్పృహయతే
యయోశ్చాంద్రీ కాంతిః పరిపతతి దృష్ట్వా నఖరుచిమ్ |
యయోః పాకోద్రేకం పిపఠిషతి భక్త్యా కిసలయం
మ్రదిమ్నః కామాక్ష్యా మనసి చరణౌ తౌ తనుమహే ||23||
జగన్నేదం నేదం పరమితి పరిత్యజ్య యతిభిః
కుశాగ్రీయస్వాంతైః కుశలధిషణైః శాస్త్రసరణౌ |
గవేష్యం కామాక్షి ధ్రువమకృతకానాం గిరిసుతే
గిరామైదంపర్యం తవ చరణపద్మం విజయతే ||24||
కృతస్నానం శాస్త్రామృతసరసి కామాక్షి నితరాం
దధానం వైశద్యం కలితరసమానందసుధయా |
అలంకారం భూమేర్మునిజనమనశ్చిన్మయమహా-
పయోధేరంతస్స్థం తవ చరణరత్నం మృగయతే ||25||
మనోగేహే మోహోద్భవతిమిరపూర్ణే మమ ముహుః
దరిద్రాణీకుర్వందినకరసహస్రాణి కిరణైః |
విధత్తాం కామాక్షి ప్రసృమరతమోవంచనచణః
క్షణార్ధం సాన్నిధ్యం చరణమణిదీపో జనని తే ||26||
కవీనాం చేతోవన్నఖరరుచిసంపర్కి విబుధ-
స్రవంతీస్రోతోవత్పటుముఖరితం హంసకరవైః |
దినారంభశ్రీవన్నియతమరుణచ్ఛాయసుభగం
మదంతః కామాక్ష్యాః స్ఫురతు పదపంకేరుహయుగమ్ ||27||
సదా కిం సంపర్కాత్ప్రకృతికఠినైర్నాకిముకుటైః
తటైర్నీహారాద్రేరధికమణునా యోగిమనసా |
విభింతే సంమోహం శిశిరయతి భక్తానపి దృశామ్
అదృశ్యం కామాక్షి ప్రకటయతి తే పాదయుగలమ్ ||28||
పవిత్రాభ్యామంబ ప్రకృతిమృదులాభ్యాం తవ శివే
పదాభ్యాం కామాక్షి ప్రసభమభిభూతైః సచకితైః |
ప్రవాలైరంభోజైరపి చ వనవాసవ్రతదశాః
సదైవారభ్యంతే పరిచరితనానాద్విజగణైః ||29||
చిరాద్దృశ్యా హంసైః కథమపి సదా హంససులభం
నిరస్యంతీ జాడ్యం నియతజడమధ్యైకశరణమ్ |
అదోషవ్యాసంగా సతతమపి దోషాప్తిమలినం
పయోజం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ||30||
సురాణామానందప్రబలనతయా మండనతయా
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిర్విసృమరతమఃఖండనతయా |
పయోజశ్రీద్వేషవ్రతరతతయా త్వచ్చరణయోః
విలాసః కామాక్షి ప్రకటయతి నైశాకరదశామ్ ||31||
సితిమ్నా కాంతీనాం నఖరజనుషాం పాదనలిన-
చ్ఛవీనాం శోణిమ్నా తవ జనని కామాక్షి నమనే |
లభంతే మందారగ్రథితనవబంధూకకుసుమ-
స్రజాం సామీచీన్యం సురపురపురంధ్రీకచభరాః ||32||
స్ఫురన్మధ్యే శుద్ధే నఖకిరణదుగ్ధాబ్ధిపయసాం
వహన్నబ్జం చక్రం దరమపి చ లేఖాత్మకతయా |
శ్రితో మాత్స్యం రూపం శ్రియమపి దధానో నిరుపమాం
త్రిధామా కామాక్ష్యాః పదనలిననామా విజయతే ||33||
నఖశ్రీసన్నద్ధస్తబకనిచితః స్వైశ్చ కిరణైః
పిశంగైః కామాక్షి ప్రకటితలసత్పల్లవరుచిః |
సతాం గమ్యః శంకే సకలఫలదాతా సురతరుః
త్వదీయః పాదోఽయం తుహినగిరిరాజన్యతనయే ||34||
వషట్కుర్వన్మాంజీరకలకలైః కర్మలహరీ-
హవీంషి ప్రౌద్దండం జ్వలతి పరమజ్ఞానదహనే |
మహీయాన్కామాక్షి స్ఫుటమహసి జోహోతి సుధియాం
మనోవేద్యాం మాతస్తవ చరణయజ్వా గిరిసుతే ||35||
మహామంత్రం కించిన్మణికటకనాదైర్మృదు జపన్
క్షిపందిక్షు స్వచ్ఛం నఖరుచిమయం భాస్మనరజః |
నతానాం కామాక్షి ప్రకృతిపటురచ్చాట్య మమతా-
పిశాచీం పాదోఽయం ప్రకటయతి తే మాంత్రికదశామ్ ||36||
ఉదీతే బోధేందౌ తమసి నితరాం జగ్ముషి దశాం
దరిద్రాం కామాక్షి ప్రకటమనురాగం విదధతీ |
సితేనాచ్ఛాద్యాంగం నఖరుచిపటేనాంఘ్రియుగలీ-
పురంధ్రీ తే మాతః స్వయమభిసరత్యేవ హృదయమ్ ||37||
దినారంభః సంపన్నలినవిపినానామభినవో
వికాసో వాసంతః సుకవిపికలోకస్య నియతః |
ప్రదోషః కామాక్షి ప్రకటపరమజ్ఞానశశిన-
శ్చకాస్తి త్వత్పాదస్మరణమహిమా శైలతనయే ||38||
ధృతచ్ఛాయం నిత్యం సరసిరుహమైత్రీపరిచితం
నిధానం దీప్తీనాం నిఖిలజగతాం బోధజనకమ్ |
ముముక్షూణాం మార్గప్రథనపటు కామాక్షి పదవీం
పదం తే పాతంగీం పరికలయతే పర్వతసుతే ||39||
శనైస్తీర్త్వా మోహాంబుధిమథ సమారోఢుమనసః
క్రమాత్కైవల్యాఖ్యాం సుకృతిసులభాం సౌధవలభీమ్ |
లభంతే నిఃశ్రేణీమివ ఝటితి కామాక్షి చరణం
పురశ్చర్యాభిస్తే పురమథనసీమంతిని జనాః ||40||
ప్రచండార్తిక్షోభప్రమథనకృతే ప్రాతిభసరి-
త్ప్రవాహప్రోద్దండీకరణజలదాయ ప్రణమతామ్ |
ప్రదీపాయ ప్రౌఢే భవతమసి కామాక్షి చరణ-
ప్రసాదౌన్ముఖ్యాయ స్పృహయతి జనోఽయం జనని తే ||41||
మరుద్భిః సంసేవ్యా సతతమపి చాంచల్యరహితా
సదారుణ్యం యాంతీ పరిణతిదరిద్రాణసుషమా |
గుణోత్కర్షాన్మాంజీరకకలకలైస్తర్జనపటుః
ప్రవాలం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ||42||
జగద్రక్షాదక్షా జలజరుచిశిక్షాపటుతరా
సమైర్నమ్యా రమ్యా సతతమభిగమ్యా బుధజనైః |
ద్వయీ లీలాలోలా శ్రుతిషు సురపాలాదిముకుటీ-
తటీసీమాధామా తవ జనని కామాక్షి పదయోః ||43||
గిరాం దూరౌ చోరౌ జడిమతిమిరాణాం కృతజగ-
త్పరిత్రాణౌ శోణౌ మునిహృదయలీలైకనిపుణౌ |
నఖైః స్మేరౌ సారౌ నిగమవచసాం ఖండితభవ-
గ్రహోన్మాదౌ పాదౌ తవ జనని కామాక్షి కలయే ||44||
అవిశ్రాంతం పంకం యదపి కలయన్యావకమయం
నిరస్యన్కామాక్షి ప్రణమనజుషాం పంకమఖిలమ్ |
తులాకోటిద్వందం దధదపి చ గచ్ఛన్నతులతాం
గిరాం మార్గం పాదో గిరివరసుతే లంఘయతి తే ||45||
ప్రవాలం సవ్రీలం విపినవివరే వేపయతి యా
స్ఫురల్లీలం బాలాతపమధికబాలం వదతి యా |
రుచిం సాంధ్యాం వంధ్యాం విరచయతి యా వర్ధయతు సా
శివం మే కామాక్ష్యాః పదనలినపాటల్యలహరీ ||46||
కిరంజ్యోత్స్నారీతిం నఖముఖరుచా హంసమనసాం
వితన్వానః ప్రీతిం వికచతరుణాంభోరుహరుచిః |
ప్రకాశః శ్రీపాదస్తవ జనని కామాక్షి తనుతే
శరత్కాలప్రౌఢిం శశిశకలచూడప్రియతమే ||47||
నఖాంకూరస్మేరద్యుతివిమలగంగాంభసి సుఖం
కృతస్నానం జ్ఞానామృతమమలమాస్వాద్య నియతమ్ |
ఉదంచన్మంజీరస్ఫురణమణిదీపే మమ మనో
మనోజ్ఞే కామాక్ష్యాశ్చరణమణిహర్మ్యే విహరతామ్ ||48||
భవాంభోధౌ నౌకాం జడిమవిపినే పావకశిఖా-
మమర్త్యేంద్రాదీనామధిముకుటముత్తంసకలికామ్ |
జగత్తాపే జ్యోత్స్నామకృతకవచఃపంజరపుటే
శుకస్త్రీం కామాక్ష్యా మనసి కలయే పాదయుగలీమ్ ||49||
పరత్మప్రాకాశ్యప్రతిఫలనచుంచుః ప్రణమతాం
మనోజ్ఞస్త్వత్పాదో మణిముకురముద్రాం కలయతే |
యదీయాం కామాక్షి ప్రకృతిమసృణాః శోధకదశాం
విధాతుం చేష్ఠంతే బలరిపువధూటీకచభరాః ||50||
అవిశ్రాంతం తిష్ఠన్నకృతకవచఃకందరపుటీ-
కుటీరాంతః ప్రౌఢం నఖరుచిసటాలీం ప్రకటయన్ |
ప్రచండం ఖండత్వం నయతు మమ కామాక్షి తరసా
తమోవేతండేంద్రం తవ చరణకంఠీరవపతిః ||51||
పురస్తాత్కామాక్షి ప్రచురరసమాఖండలపురీ-
పురంధ్రీణాం లాస్యం తవ లలితమాలోక్య శనకైః |
నఖశ్రీభిః స్మేరా బహు వితనుతే నూపురరవై-
శ్చమత్కృత్యా శంకే చరణయుగలీ చాటురచనాః ||52||
సరోజం నిందంతీ నఖకిరణకర్పూరశిశిరా
నిషిక్తా మారారేర్ముకుటశశిరేఖాహిమజలైః |
స్ఫురంతీ కామాక్షి స్ఫుటరుచిమయే పల్లవచయే
తవాధత్తే మైత్రీం పథికసుదృశా పాదయుగలీ ||53||
నతానాం సంపత్తేరనవరతమాకర్షణజపః
ప్రరోహత్సంసారప్రసరగరిమస్తంభనజపః |
త్వదీయః కామాక్షి స్మరహరమనోమోహనజపః
పటీయాన్నః పాయాత్పదనలినమంజీరనినదః ||54||
వితన్వీథా నాథే మమ శిరసి కామాక్షి కృపయా
పదాంభోజన్యాసం పశుపరిబృఢప్రాణదయితే |
పిబంతో యన్ముద్రాం ప్రకటముపకంపాపరిసరం
దృశా నానంద్యంతే నలినభవనారాయణముఖాః ||55||
ప్రణామోద్యద్బృందారముకుటమందారకలికా-
విలోలల్లోలంబప్రకరమయధూమప్రచురిమా |
ప్రదీప్తః పాదాబ్జద్యుతివితతిపాటల్యలహరీ-
కృశానుః కామాక్ష్యా మమ దహతు సంసారవిపినమ్ ||56||
వలక్షశ్రీరృక్షాధిపశిశుసదృక్షైస్తవ నఖైః
జిఘృక్షుర్దక్షత్వం సరసిరుహభిక్షుత్వకరణే |
క్షణాన్మే కామాక్షి క్షపితభవసంక్షోభగరిమా
వచోవైచక్షన్యం చరణయుగలీ పక్ష్మలయతాత్ ||57||
సమంతాత్కామాక్షి క్షతతిమిరసంతానసుభగాన్
అనంతాభిర్భాభిర్దినమను దిగంతాన్విరచయన్ |
అహంతాయా హంతా మమ జడిమదంతావలహరిః
విభింతాం సంతాపం తవ చరణచింతామణిరసౌ ||58||
దధానో భాస్వత్తామమృతనిలయో లోహితవపుః
వినమ్రాణాం సౌమ్యో గురురపి కవిత్వం చ కలయన్ |
గతౌ మందో గంగాధరమహిషి కామాక్షి భజతాం
తమఃకేతుర్మాతస్తవ చరణపద్మో విజయతే ||59||
నయంతీం దాసత్వం నలినభవముఖ్యానసులభ-
ప్రదానాద్దీనానామమరతరుదౌర్భాగ్యజననీమ్ |
జగజ్జన్మక్షేమక్షయవిధిషు కామాక్షి పదయో-
ర్ధురీణామీష్టే కరస్తవ భణితుమాహోపురుషికామ్ ||60||
జనోఽయం సంతప్తో జనని భవచండాంశుకిరణైః
అలబ్ధవైకం శీతం కణమపి పరజ్ఞానపయసః |
తమోమార్గే పాంథస్తవ ఝటితి కామాక్షి శిశిరాం
పదాంభోజచ్ఛాయాం పరమశివజాయే మృగయతే ||61||
జయత్యంబ శ్రీమన్నఖకిరణచీనాంశుకమయం
వితానం బిభ్రాణే సురముకుటసంఘట్టమసృణే |
నిజారుణ్యక్షౌమాస్తరణవతి కామాక్షి సులభా
బుధైః సంవిన్నారీ తవ చరణమాణిక్యభవనే ||62||
ప్రతీమః కామాక్షి స్ఫురితతరుణాదిత్యకిరణ-
శ్రియో మూలద్రవ్యం తవ చరణమద్రీంద్రతనయే |
సురేంద్రాశామాపూరయతి యదసౌ ధ్వాంతమఖిలం
ధునీతే దిగ్భాగానపి చ మహసా పాటలయతే ||63||
మహాభాష్యవ్యాఖ్యాపటుశయనమారోపయతి వా
స్మరవ్యాపారేర్ష్యాపిశుననిటిలం కారయతి వా |
ద్విరేఫాణామధ్యాసయతి సతతం వాధివసతిం
ప్రణమ్రాన్కామాక్ష్యాః పదనలినమాహాత్మ్యగరిమా ||64||
వివేకాంభస్స్రోతస్స్నపనపరిపాటీశిశిరితే
సమీభూతే శాస్త్రస్మరణహలసంకర్షణవశాత్ |
సతాం చేతఃక్షేత్రే వపతి తవ కామాక్షి చరణో
మహాసంవిత్సస్యప్రకరవరబీజం గిరిసుతే ||65||
దధానో మందారస్తబకపరిపాటీం నఖరుచా
వహందీప్తాం శోణాంగులిపటలచాంపేయకలికామ్ |
అశోకోల్లాసం నః ప్రచురయతు కామాక్షి చరణో
వికాసీ వాసంతః సమయ ఇవ తే శర్వదయితే ||66||
నఖాంశుప్రాచుర్యప్రసృమరమరాలాలిధవలః
స్ఫురన్మంజీరోద్యన్మరకతమహశ్శైవలయుతః |
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫుటచరణపాటల్యకపటో
నదః శోణాభిఖ్యో నగపతితనూజే విజయతే ||67||
ధునానం పంకౌఘం పరమసులభం కంటకకులైః
వికాసవ్యాసంగం విదధదపరాధీనమనిశమ్ |
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిర్విశదరుచి కామాక్షి నితరామ్
అసామాన్యం మన్యే సరసిజమిదం తే పదయుగమ్ ||68||
కరీంద్రాయ ద్రుహ్యత్యలసగతిలీలాసు విమలైః
పయోజైర్మాత్సర్యం ప్రకటయతి కామం కలయతే |
పదాంభోజద్వంద్వం తవ తదపి కామాక్షి హృదయం
మునీనాం శాంతానాం కథమనిశమస్మై స్పృహయతే ||69||
నిరస్తా శోణిమ్నా చరణకిరణానాం తవ శివే
సమింధానా సంధ్యారుచిరచలరాజన్యతనయే |
అసామర్థ్యాదేనం పరిభవితుమేతత్సమరుచాం
సరోజానాం జానే ముకులయతి శోభాం ప్రతిదినమ్ ||70||
ఉపాదిక్షద్దాక్ష్యం తవ చరణనామా గురురసౌ
మరాలానాం శంకే మసృణగతిలాలిత్యసరణౌ |
అతస్తే నిస్తంద్రం నియతమమునా సఖ్యపదవీం
ప్రపన్నం పాథోజం ప్రతి దధతి కామాక్షి కుతుకమ్ ||71||
దధానైః సంసర్గం ప్రకృతిమలినైః షట్పదకులైః
ద్విజాధీశశ్లాఘావిధిషు విదధద్భిర్ముకులతామ్ |
రజోమిశ్రైః పద్మైర్నియతమపి కామాక్షి పదయోః
విరోధస్తే యుక్తో విషమశరవైరిప్రియతమే ||72||
కవిత్వశ్రీమిశ్రీకరణనిపుణౌ రక్షణచణౌ
విపన్నానాం శ్రీమన్నలినమసృణౌ శోణకిరణౌ |
మునీంద్రాణామంతఃకరణశరణౌ మందసరణౌ
మనోజ్ఞౌ కామాక్ష్యా దురితహరణౌ నౌమి చరణౌ ||73||
పరస్మాత్సర్వస్మాదపి చ పరయోర్ముక్తికరయోః
నఖశ్రీభిర్జ్యోత్స్నాకలితతులయోస్తామ్రతలయోః |
నిలీయే కామాక్ష్యా నిగమనుతయోర్నాకినతయోః
నిరస్తప్రోన్మీలన్నలినమదయోరేవ పదయోః ||74||
స్వభావాదన్యోన్యం కిసలయమపీదం తవ పదం
మ్రదిమ్నా శోణిమ్నా భగవతి దధాతే సదృశతామ్ |
వనే పూర్వస్యేచ్ఛా సతతమవనే కిం తు జగతాం
పరస్యేత్థం భేదః స్ఫురతి హృది కామాక్షి సుధియామ్ ||75||
కథం వాచాలోఽపి ప్రకటమణిమంజీరనినదైః
సదైవానందార్ద్రాన్విరచయతి వాచంయమజనాన్ |
ప్రకృత్యా తే శోణచ్ఛవిరపి చ కామాక్షి చరణో
మనీషానైర్మల్యం కథమివ నృణాం మాంసలయతే ||76||
చలత్తృష్ణావీచీపరిచలనపర్యాకులతయా
ముహుర్భ్రాంతస్తాంతః పరమశివవామాక్షి పరవాన్ |
తితీర్షుః కామాక్షి ప్రచురతరకర్మాంబుధిమముం
కదాహం లప్స్యే తే చరణమణిసేతుం గిరిసుతే ||77||
విశుష్యంత్యాం ప్రజ్ఞాసరితి దురితగ్రీష్మసమయ-
ప్రభావేణ క్షీణే సతి మమ మనఃకేకిని శుచా |
త్వదీయః కామాక్షి స్ఫురితచరణాంభోదమహిమా
నభోమాసాటోపం నగపతిసుతే కిం న కురుతే ||78||
వినమ్రాణాం చేతోభవనవలభీసీమ్ని చరణ-
ప్రదీపే ప్రాకాశ్యం దధతి తవ నిర్ధూతతమసి |
అసీమా కామాక్షి స్వయమలఘుదుష్కర్మలహరీ
విఘూర్ణంతీ శాంతిం శలభపరిపాటీవ భజతే ||79||
విరాజంతీ శుక్తిర్నఖకిరణముక్తామణితతేః
విపత్పాథోరాశౌ తరిరపి నరాణాం ప్రణమతామ్ |
త్వదీయః కామాక్షి ధ్రువమలఘువహ్నిర్భవవనే
మునీనాం జ్ఞానాగ్నేరరణిరయమంఘిర్విజయతే ||80||
సమస్తైః సంసేవ్యః సతతమపి కామాక్షి విబుధైః
స్తుతో గంధర్వస్త్రీసులలితవిపంచీకలరవైః |
భవత్యా భిందానో భవగిరికులం జృంభితతమో-
బలద్రోహీ మాతశ్చరణపురుహూతో విజయతే ||81||
వసంతం భక్తానామపి మనసి నిత్యం పరిలసద్-
ఘనచ్ఛాయాపూర్ణం శుచిమపి నృణాం తాపశమనమ్ |
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిః శిశిరమపి పద్మోదయకరం
నమామః కామాక్ష్యాశ్చరణమధికాశ్చర్యకరణమ్ ||82||
కవీంద్రాణాం నానాభణితిగుణచిత్రీకృతవచః-
ప్రపంచవ్యాపారప్రకటనకలాకౌశలనిధిః |
అధఃకుర్వన్నబ్జం సనకభృగుముఖ్యైర్మునిజనైః
నమస్యః కామాక్ష్యాశ్చరణపరమేష్ఠీ విజయతే ||83||
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫురితపదపంకేరుహభువాం
పరాగాణాం పూరైః పరిహృతకలంకవ్యతికరైః |
నతానామామృష్టే హృదయముకురే నిర్మలరుచి
ప్రసన్నే నిశ్శేషం ప్రతిఫలతి విశ్వం గిరిసుతే ||84||
తవ త్రస్తం పాదాత్కిసలయమరణ్యాంతరమగాత్
పరం రేఖారూపం కమలమముమేవాశ్రితమభూత్ |
జితానాం కామాక్షి ద్వితయమపి యుక్తం పరిభవే
విదేశే వాసో వా శరణగమనం వా నిజరిపోః ||85||
గృహీత్వా యాథార్థ్యం నిగమవచసాం దేశికకృపా-
కటాక్షర్కజ్యోతిశ్శమితమమతాబంధతమసః |
యతంతే కామాక్షి ప్రతిదివసమంతర్ద్రఢయితుం
త్వదీయం పాదాబ్జం సుకృతపరిపాకేన సుజనాః ||86||
జడానామప్యంబ స్మరణసమయే తవచ్చరణయోః
భ్రమన్మంథక్ష్మాభృద్ధుముఘుమితసింధుప్రతిభటాః |
ప్రసన్నాః కామాక్షి ప్రసభమధరస్పందనకరా
భవంతి స్వచ్ఛందం ప్రకృతిపరిపక్కా భణితయః ||87||
వహన్నప్యశ్రాంతం మధురనినదం హంసకమసౌ
తమేవాధః కర్తుం కిమివ యతతే కేలిగమనే |
భవస్యైవానందం విదధదపి కామాక్షి చరణో
భవత్యాస్తద్ద్రోహం భగవతి కిమేవం వితనుతే ||88||
యదత్యంతం తామ్యత్యలసగతివార్తాస్వపి శివే
తదేతత్కామాక్షి ప్రకృతిమృదులం తే పదయుగమ్ |
కిరీటైః సంఘట్టం కథమివ సురౌఘస్య సహతే
మునీంద్రాణామాస్తే మనసి చ కథం సూచినిశితే ||89||
మనోరంగే మత్కే విబుధజనసంమోదజననీ
సరాగవ్యాసంగం సరసమృదుసంచారసుభగా |
మనోజ్ఞా కామాక్షి ప్రకటయతు లాస్యప్రకరణం
రణన్మంజీరా తే చరణయుగలీనర్తకవధూః ||90||
పరిష్కుర్వన్మాతః పశుపతికపర్దం చరణరాట్
పరాచాం హృత్పద్మం పరమభణితీనాం చ మకుటమ్ |
భవాఖ్యే పాథోధౌ పరిహరతు కామాక్షి మమతా-
పరాధీనత్వం మే పరిముషితపాథోజమహిమా ||91||
ప్రసూనైః సంపర్కాదమరతరుణీకుంతలభవైః
అభీష్టానాం దానాదనిశమపి కామాక్షి నమతామ్ |
స్వసంగాత్కంకేలిప్రసవజనకత్వేన చ శివే
త్రిధా ధత్తే వార్తాం సురభిరితి పాదో గిరిసుతే ||92||
మహామోహస్తేనవ్యతికరభయాత్పాలయతి యో
వినిక్షిప్తం స్వస్మిన్నిజజనమనోరత్నమనిశమ్ |
స రాగస్యోద్రేకాత్సతతమపి కామాక్షి తరసా
కిమేవం పాదోఽసౌ కిసలయరుచిం చోరయతి తే ||93||
సదా స్వాదుంకారం విషయలహరీశాలికణికాం
సమాస్వాద్య శ్రాంతం హృదయశుకపోతం జనని మే |
కృపాజాలే ఫాలేక్షణమహిషి కామాక్షి రభసాత్
గృహీత్వా రుంధీథారస్తవ పదయుగీపంజరపుటే ||94||
ధునానం కామాక్షి స్మరణలవమాత్రేణ జడిమ-
జ్వరప్రౌఢిం గూఢస్థితి నిగమనైకుంజకుహరే |
అలభ్యం సర్వేషాం కతిచన లభంతే సుకృతినః
చిరాదన్విష్యంతస్తవ చరణసిద్ధౌషధమిదమ్ ||95||
రణన్మంజీరాభ్యాం లలితగమనాభ్యాం సుకృతినాం
మనోవాస్తవ్యాభ్యాం మథితతిమిరాభ్యాం నఖరుచా |
నిధేయాభ్యాం పత్యా నిజశిరసి కామాక్షి సతతం
నమస్తే పాదాభ్యాం నలినమృదులాభ్యాం గిరిసుతే ||96||
సురాగే రాకేందుప్రతినిధిముఖే పర్వతసుతే
చిరాల్లభ్యే భక్త్యా శమధనజనానాం పరిషదా |
మనోభృంగో మత్కః పదకమలయుగ్మే జనని తే
ప్రకామం కామాక్షి త్రిపురహరవామాక్షి రమతామ్ ||97||
శివే సంవిద్రూపే శశిశకలచూడప్రియతమే
శనైర్గత్యాగత్యా జితసురవరేభే గిరిసుతే |
యతంతే సంతస్తే చరణనలినాలానయుగలే
సదా బద్ధం చిత్తప్రమదకరియూథం దృఢతరమ్ ||98||
యశః సూతే మాతర్మధురకవితాం పక్ష్మలయతే
శ్రియం దత్తే చిత్తే కమపి పరిపాకం ప్రథయతే |
సతాం పాశగ్రంథిం శిథిలయతి కిం కిం న కురుతే
ప్రపన్నే కామాక్ష్యాః ప్రణతిపరిపాటీ చరణయోః ||99||
మనీషాం మాహేంద్రీం కకుభమివ తే కామపి దశాం
ప్రధత్తే కామాక్ష్యాశ్చరణతరుణాదిత్యకిరణః |
యదీయే సంపర్కే ధృతరసమరందా కవయతాం
పరీపాకం ధత్తే పరిమలవతీ సూక్తినలినీ ||100||
పురా మారారాతిః పురమజయదంబ స్తవశతైః
ప్రసన్నాయాం సత్యాం త్వయి తుహినశైలేంద్రతనయే |
అతస్తే కామాక్షి స్ఫురతు తరసా కాలసమయే
సమాయాతే మాతర్మమ మనసి పాదాబ్జయుగలమ్ ||101||
పదద్వంద్వం మందం గతిషు నివసంతం హృది సతాం
గిరామంతే భ్రాంతం కృతకరహితానాం పరిబృఢే |
జనానామానందం జనని జనయంతం ప్రణమతాం
త్వదీయం కామాక్షి ప్రతిదినమహం నౌమి విమలమ్ ||102||
ఇదం యః కామాక్ష్యాశ్చరణనలినస్తోత్రశతకం
జపేన్నిత్యం భక్త్యా నిఖిలజగదాహ్లాదజనకమ్ |
స విశ్వేషాం వంద్యః సకలకవిలోకైకతిలకః
చిరం భుక్త్వా భోగాన్పరిణమతి చిద్రూపకలయా ||103||
|| ఇతి పాదారవిందశతకం సంపూర్ణమ్ ||